Events
Blog
Trgovina, odnosno razmena dobara, kao prvi pojavni oblik trgovanja, vezano je za sam početak razvoja ljudske civilizacije u prvobitnoj ljudskoj zajednici i spada u jednu od najstarijih ljudskih aktivnosti. Pojava prvih tržišta se vezuje za pojavu i upotrebu novca, kojim su eliminisani brojni problemi koje je sa sobom nosila naturalna razmena dobara.
Smatra se da prva upotreba različitih predmeta kao sredstava plaćanja započinje nekoliko vekova pre nove ere, jer postoje tragovi da su se još u drevnom Vavilonu, u periodu od VII do V veka pre nove ere, obavljali poslovi kovanje i razmena novca, pa čak i pozajmljivanje.
U antičkoj Grčkoj je svaki grad-država imao svoj novac, pa su u to vreme bili veoma aktivni „posrednici“ koji su obavljali razmenu različitih valuta formirajući međuvalutnu vrednost (u današnjem smislu devizni kurs). Dalji razvoj, baziran na iskustvima antičke Grčke, posebno je dobio na intenzitetu u vreme Rimskog carstva, kada se sve više šire poslovi trgovine i platnog prometa i davanja pozajmica-kreditiranja uz visoke kamate.
Raspadom Rimskog carstva dolazi do zastoja u razvoju tržišta. U srednjem veku, u nizu raznih negativnih pojava koje su ga pratile, beleže se i prve prevare, špekulacije i krivotvorenje novca, kojima su se vlastodršci bogatili.
Daljim razvojem trgovine i zanatstva dolazi do razvoja određenih bankarskih poslova, kao što su depozitni poslovi i kreditni poslovi. U XIV veku nastaje menica, kao jedna od prvih hartija od vrednosti, koja se u početku koristila prevashodno kao instrument plaćanja, a manje kao instrument obezbeđenja naplate.
Počeci organizovanog trgovanja, čiji je sinonim „berza“, datiraju od početka XV veka. Po jednoj grupi autora, reč „berza“ potiče od reči „Van der Beurse“, što je ime belgijske bankarske patricijske porodice iz Briža. Ispred njihove kuće su se u srednjem veku sastajali trgovci novcem. Na njihovom lokalu ispred kuće, koji je bio mesto sastanka trgovaca, nalazio se grb koji je imao oblik kese (kesa-lat. Bursa).
Imajući u vidu mesto gde se trgovci sastaju, kao i navedeni grb, trgovci su mesto svojih sastanaka nazvali su burza. Smatra se da je po tome grbu i pomenutoj porodici berza i dobila ime. Prema drugoj verziji, odnosno drugoj grupi autora, ime berze potiče od francuske reči „bourse“, koja je označavala mesto gde su se sastajali trgovci još početkom XV veka.
Prva teorija čini se verodostojnijom. Smatra se da je prva organizovana berza osnovana u Anversu (Belgija) 1460. godine, druga u Parizu 1563 (Bourse de valeurs) i treća u Londonu 1566. godine (Royal Exchange).
Intenzivan razvoj berzi nastaje posle industrijske revolucije, početkom XIX veka, zahvaljujući prevashodno ekspanziji industrijske proizvodnje, jačanju saobraćaja, povećanju zaposlenosti i razvoju trgovine. Razvoj masovne proizvodnje tražio je mogućnosti za dodatno finansiranje, pa dolazi do kreiranja različitih vrsta hartija od vrednosti i osnivanja berzi u mnogim zemljama.
Istovremeno se značajna pažnja poklanja i usavršavanju regulative radi očuvanja poverenja i sigurnosti učesnika na tržištu. U XIX veku svetsku berzansku trgovinu predvodila je Velika Britanija kao najjača industrijska i vojna sila sveta, a najpoznatije svetske berze bile su smeštene u Londonu. Liverpulu i Mančesteru.
Dvadeseti vek je vek najveće ekspanzije berzi, a kormilo u berzanskoj industriji preuzimaju SAD. Nakon Prvog svetskog rata primat u trgovanju imaju SAD, a Njujork postaje najveći svetski berzanski centar. Velika finansijska kriza 1929-1933. godine je u velikoj meri uzdrmala berzanska tržišta, ali je ekspanzijom ratne industrije, pre i tokom Drugog svetskog rata došlo do njegovog ponovnog oporavka.
Nakon Drugog svetskog rata dolazi do intenzivnog razvoja berzi u mnogim zemljama sveta, u čemu je posebno prednjačio Japan, Nemačka, Francuska, Indija, zemlje Jugoistočne Azije i zemlje Latinske Amerike. Od početka devedesetih godina XX veka u intenzivni proces osnivanja berzi uključuju se Kina i sve bivše socijalističke zemlje.
Smatra se da prva upotreba različitih predmeta kao sredstava plaćanja započinje nekoliko vekova pre nove ere, jer postoje tragovi da su se još u drevnom Vavilonu, u periodu od VII do V veka pre nove ere, obavljali poslovi kovanje i razmena novca, pa čak i pozajmljivanje.
U antičkoj Grčkoj je svaki grad-država imao svoj novac, pa su u to vreme bili veoma aktivni „posrednici“ koji su obavljali razmenu različitih valuta formirajući međuvalutnu vrednost (u današnjem smislu devizni kurs). Dalji razvoj, baziran na iskustvima antičke Grčke, posebno je dobio na intenzitetu u vreme Rimskog carstva, kada se sve više šire poslovi trgovine i platnog prometa i davanja pozajmica-kreditiranja uz visoke kamate.
Raspadom Rimskog carstva dolazi do zastoja u razvoju tržišta. U srednjem veku, u nizu raznih negativnih pojava koje su ga pratile, beleže se i prve prevare, špekulacije i krivotvorenje novca, kojima su se vlastodršci bogatili.
Daljim razvojem trgovine i zanatstva dolazi do razvoja određenih bankarskih poslova, kao što su depozitni poslovi i kreditni poslovi. U XIV veku nastaje menica, kao jedna od prvih hartija od vrednosti, koja se u početku koristila prevashodno kao instrument plaćanja, a manje kao instrument obezbeđenja naplate.
Počeci organizovanog trgovanja, čiji je sinonim „berza“, datiraju od početka XV veka. Po jednoj grupi autora, reč „berza“ potiče od reči „Van der Beurse“, što je ime belgijske bankarske patricijske porodice iz Briža. Ispred njihove kuće su se u srednjem veku sastajali trgovci novcem. Na njihovom lokalu ispred kuće, koji je bio mesto sastanka trgovaca, nalazio se grb koji je imao oblik kese (kesa-lat. Bursa).
Imajući u vidu mesto gde se trgovci sastaju, kao i navedeni grb, trgovci su mesto svojih sastanaka nazvali su burza. Smatra se da je po tome grbu i pomenutoj porodici berza i dobila ime. Prema drugoj verziji, odnosno drugoj grupi autora, ime berze potiče od francuske reči „bourse“, koja je označavala mesto gde su se sastajali trgovci još početkom XV veka.
Prva teorija čini se verodostojnijom. Smatra se da je prva organizovana berza osnovana u Anversu (Belgija) 1460. godine, druga u Parizu 1563 (Bourse de valeurs) i treća u Londonu 1566. godine (Royal Exchange).
Intenzivan razvoj berzi nastaje posle industrijske revolucije, početkom XIX veka, zahvaljujući prevashodno ekspanziji industrijske proizvodnje, jačanju saobraćaja, povećanju zaposlenosti i razvoju trgovine. Razvoj masovne proizvodnje tražio je mogućnosti za dodatno finansiranje, pa dolazi do kreiranja različitih vrsta hartija od vrednosti i osnivanja berzi u mnogim zemljama.
Istovremeno se značajna pažnja poklanja i usavršavanju regulative radi očuvanja poverenja i sigurnosti učesnika na tržištu. U XIX veku svetsku berzansku trgovinu predvodila je Velika Britanija kao najjača industrijska i vojna sila sveta, a najpoznatije svetske berze bile su smeštene u Londonu. Liverpulu i Mančesteru.
Na berzama se prometom akcija vrši prenos vlasničkih i upravljačkih prava nad korporacijama pa dobri menadžeri ostaju, a loši budu zamenjeni.
Dvadeseti vek je vek najveće ekspanzije berzi, a kormilo u berzanskoj industriji preuzimaju SAD. Nakon Prvog svetskog rata primat u trgovanju imaju SAD, a Njujork postaje najveći svetski berzanski centar. Velika finansijska kriza 1929-1933. godine je u velikoj meri uzdrmala berzanska tržišta, ali je ekspanzijom ratne industrije, pre i tokom Drugog svetskog rata došlo do njegovog ponovnog oporavka.
Nakon Drugog svetskog rata dolazi do intenzivnog razvoja berzi u mnogim zemljama sveta, u čemu je posebno prednjačio Japan, Nemačka, Francuska, Indija, zemlje Jugoistočne Azije i zemlje Latinske Amerike. Od početka devedesetih godina XX veka u intenzivni proces osnivanja berzi uključuju se Kina i sve bivše socijalističke zemlje.
